In de context van netwerkbeveiliging zijn firewalls en intrusion detection systems (IDS) essentiële hulpmiddelen die de ruggengraat vormen van bescherming tegen cyberdreigingen.

Firewalls fungeren als poortwachters tussen interne en externe netwerken en reguleren de gegevensstroom op basis van vooraf gedefinieerde beveiligingsregels. Dit helpt om ongeautoriseerde gebruikers te verhinderen toegang te krijgen tot gevoelige informatie. Een stateful firewall gaat bijvoorbeeld verder dan het enkel inspecteren van individuele datapakketten door de lopende verbinding te monitoren om te waarborgen dat alle gegevensuitwisselingen veilig en authentiek zijn.

Intrusion Detection Systems (IDS) vullen firewalls aan door een extra verdedigingslaag toe te voegen. IDS bewaakt het netwerkverkeer op tekenen van abnormale of kwaadaardige activiteiten. Ze kunnen bekende aanvalspatronen herkennen en beheerders direct waarschuwen, waardoor snelle reacties op bedreigingen mogelijk zijn voordat er aanzienlijke schade optreedt.

Er zijn twee primaire typen IDS:

• network-based IDS (NIDS): bewaakt de algehele netwerkactiviteit en let op verdachte gedragingen binnen het netwerk;

• host-based IDS (HIDS): richt zich op het monitoren van individuele apparaten en controleert op afwijkingen op specifieke systemen.

In praktijksituaties zijn firewalls en IDS onmisbaar. Financiële instellingen gebruiken bijvoorbeeld firewalls om ongeautoriseerde toegang tot klantgegevens te blokkeren, terwijl IDS ongebruikelijke inlogpogingen bewaakt die kunnen wijzen op een cyberaanval. In de gezondheidszorg gebruiken ziekenhuizen firewalls om gevoelige patiëntendossiers te beschermen, terwijl IDS zorgt voor naleving van regelgeving zoals HIPAA door intern en extern verkeer te monitoren op onregelmatigheden.